International Journal of Hematology and Oncology 2003, Vol 13, Num 4 Page(s): 177-189
LOKALİZE PROSTAT ADENOKANSERLERİNDE HORMON TEDAVİSİ İLE BİRLİKTE KÜRATİF RADYOTERAPİ UYGULAMASI

GÖKHAN ÖZYİĞİT1, FADIL AKYOL1, CEM ÖNAL1, SAİT SARI1, SALİH GÜRDALLI1, BÜLENT YAPICI1

Hacettepe Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Radyasyon Onkolojisi AD, ANKARA

Keywords: prostat adenokanseri, radyoterapi, hormonoterapi, psa
Prospektif olarak planlanan bu çalışma protokolüne, AJCC 1997 evreleme sistemine göre T1-T3b N0 M0 prostat adenokanseri tanısı almış hastalar alınmıştır. Ekstrakapsüler yayılım, PSA ? 10ng/dL, Gleason skorunun 7 ve üzeri olması yüksek risk kriteri olarak kabul edilmekte ve bu kriterlerden birini taşıyan hasta yüksek risk grubuna ayrılmıştır. Bu kriterlerden hiçbirini taşımayan düşük riskli hasta grubuna 12 hafta süresince Triptorelin Asetat 3.75 mg IM 4 haftada bir ve 2 haftada bir Siproterin Asetat 300 mg IM'den oluşan hormon tedavisi sonrası küratif radyoterapi uygulanırken, yüksek riskli hasta grubunda radyoterapi sonrası 24 hafta süresince hormon tedavisine devam edilmiştir. Radyoterapi, prostat ve seminal vezikülleri 1 cm. emniyet sınırı ile kapsayacak şekilde 3 boyutlu planlama yapıldıktan sonra 200 cGy günlük fraksiyonlarla yedi ayrı alandan toplam 70 Gy olacak şekilde verilmiştir. Bu çalışmada Ocak 1998 - Aralık 2000 tarihleri arasında radyoterapisi tamamlanmış olan 50 hastanın ön değerlendirme sonuçları verilmektedir. Hastaların yaşları 53-76 (medyan 68 yaş) arasında değişmektedir. Yirmi bir hasta (% 42) T2a, 7 hasta (%14) T2b, 18 hasta (%36) T3a ve 4 hasta (%8) T3b evrelerindedir. 22 hastanın Gleason skoru 7 ve üzerindedir. Biyopsi öncesi PSA değerleri 3.4-76.1ng/mL (medyan 15 ng/mL) arasındadır. Bu kriterlere göre 10 hasta düşük risk grubuna, 40 hasta yüksek risk grubuna alınmıştır. Çalışmaya alınan hastaların izlem süresi medyan 36 ay'dır. Neoadjuvan hormonoterapi sonrası PSA değerleri 0.02-16.7ng/mL (medyan 1.05 ng/mL), radyoterapi sonrası ise 0.01-10 ng/mL (medyan 0.67 ng/mL) arasındadır. Transrektal ultrasonografi ile ölçülen prostat hacimleri hormonoterapi öncesi 15-105 cc (medyan 38 cc), radyoterapi öncesi 14.5-65 cc (medyan 28 cc) olarak bulundu. Protokole dahil edilen yüksek risk grubundaki 11 hastada ve düşük risk grubunda 1 hastada biyokimyasal relaps tespit edildi. Bu hastalardan altısında radyoterapi sonrası uzak metastazlar gelişti. Üç olgu uzak metastaz sonrası, 3 olgu ise hastalık dışı nedenlerle kaybedilmiştir. RTOG kriterlerine göre 22 grade I, 18 grade II, 7 grade III akut rektal, 22 grade I, 23 grade II ve 2 grade III akut üretral toksisite saptandı. Radyoterapi sonrası en az 6 ay takip edilen hastalarımızda ciddi bir geç toksisite saptanmamıştır. Tedavi süresince, PSA düşüşü ve prostat hacim azalması istatistiki olarak anlamlı bulunmuştur. Bu çalışmada erken ve geç toksisiteler kabul edilebilir düzeyde görünmektedir.