International Journal of Hematology and Oncology 2014, Vol 24, Num 4 Page(s): 270-278
Akciğer Kanseri Taraması; Literatürün Güncel Veriler Eşliğinde Detaylı İncelenmesi

Yusuf ACIKGOZ1, Mehmet A.N. SENDUR2, Nuriye Y. OZDEMIR2, Sercan AKSOY3, Nurullah ZENGIN4

1Ankara Numune Training and Research Hospital, Department of Internal Medicine, Ankara, TURKEY
2Yildirim Beyazit University, Faculty of Medicine, Department of Medical Oncology, Ankara, TURKEY
3Hacettepe University Cancer Institute, Department of Medical Oncology, Ankara, TURKEY
4Ankara Numune Training and Research Hospital, Department of Medical Oncology, Ankara, TURKEY

Keywords: Akciğer kanseri, Kanser, Tarama,Akciğer grafisi, Düşük doz bilgisayarlı tomografi
Akciğer kanseri kemoterapötik ve cerrahi tedavilerdeki gelişmelere rağmen hala kanserle ilişkili ölümlerin büyük bir kısmını oluşturmaktadır. Akciğer kanseri sigara tüketimi ile olan sıkı birlikteliği sebebiyle bir halk sağlığı problemi olarak görülebilir. Erken evrelerde akciğer kanserinin sağ kalım oranı ileri evrelerden daha yüksektir, bu nedenle mortalite oranını azaltabilecek ve sağ kalım oranını da arttırabilecek olan erken evrelerde akciğer kanserini teşhis etmeye dönük çabalar gerekmektedir. Mortalitede tatmin edici bir azalma ile beraber sağ kalımı artırmayı hedefleyen çalışmalarda bazı tarama metodları kullanılmıştır. Bu derlemede akciğer kanseri taramasında kullanılan tarama yöntemleri ve bu tarama yöntemlerinin etkinliğinin detaylı olarak değerlendirilmesi amaçlandı. Burada tartışılması gereken iki önemli tarama aracı; akciğer grafisi ve düşük doz bilgisayarlı tomografi (BT). Bu tarama yöntemlerini kullanan bir çok randomize ve non-randomize çalışmalar olmasına rağmen, bunlar içerisinde birkaçı, sonuçlarının değerlendirilmesini gerektirecek kadar yeterli güç ve kaliteye sahiptir. Bu derlemede, en son ve detaylı veriler ışığında The Prostate, Lung, Colorectal and Ovarian (PLCO) Cancer Screening Trial, Mayo Lung Project, The National Lung Screning Trial (NLST), The NELSON, The International Early Lung Cancer Action Program (I-ELCAP) çalışmaları tartışılacaktır. Akciğer kanseri tarama çalışmalarının sonuçları arasında, sadece düşük doz BT ile yapılan taramalar istatiksel olarak anlamlı bir şekilde akciğer kanserine bağlı ölüm oranında azalma ya da erken tanı oranında artış göstermiştir. Bu çalışmalar içinde, akciğer kanserine bağlı ölüm oranında %20 ve herhangi bir nedene bağlı ölüm oranında %6.7 oranında düşüş yakalayan NLST çalışması bu hedefe ulaşabilecek kadar yeterli güce sahiptir ve bu çalışmanın sonuçları neredeyse tüm kılavuzların ve otoritelerin önerilerinde etkisi oldu. Düşük doz BT ile yapılan çalışmaların, özellikle de NLST çalışmasının, sonuçları akciğer kanserinde tarama ile ilgili düşünceleri değiştirdi. Bu sonuçlara göre neredeyse tüm otoriteler ve topluluklar tarafından yüksek riskli kişilere düşük doz BT ile tarama önerilmektedir. Diğer yandan, düşük doz BT ile tarama ve bununla ilişkili müteakip süreçlerin maliyet ve yan etkilerini açıklığa kavuşturmak için ileri değerlendirmeler gerekmektedir. Tarama çalışmalarının umut verici sonuçlarına rağmen sigarayı bırakma hala akciğer kanserini azaltacak en önemli stratejidir.