International Journal of Hematology and Oncology 2006, Vol 16, Num 3 Page(s): 121-127
ORTOPEDİK HASTALARDA DÜŞÜK MOLEKÜL AĞIRLIKLI HEPARİNE BAĞLI TROMBOSİTOPENİ-TROMBOZ

Dede ŞİT1, Abdullah ALTINTAŞ2, Ali K. KADİROĞLU3, Hasan KAYABAŞI3, Mehmet SUBAŞI4, Abdurrahman IŞIKDOĞAN5, M. Orhan AYYILDIZ2

1Dicle University, Department of Nephrology, DİYARBAKIR
2Dicle University, Department of Hematology, DİYARBAKIR
3Dicle University, Department of Internal Medicine, DİYARBAKIR
4Dicle University, Department of Orthopaedic Surgery, DİYARBAKIR
5Dicle University, Department of Oncology, DİYARBAKIR

Keywords: Düşük moleküler ağırlıklı heparinler, Trombositopeni, Ortopedik hastalar
Heparin, özellikle cerrahi kliniklerde olmak üzere, tromboz proflaksisi ve bazı klinik durumların tedavisinde yaygın olarak kullanılan bir ilaçtır. Heparin ilişkili trombositopeni (HIT) heparin alan hastalarda ilaca bağlı ve immün aracılıklı gelişen en sık ve en önemli trombositopeni nedeni olup ciddi morbidite ve mortaliteye sahiptir. Bazı hastalarda heparine başlandıktan hemen sonra erken, geçici ve ılımlı bir trombositopeni görülebilir. Platelet faktör IV (PF4) ve heparin multimoleküler kompleksine karşı gelişen Ig G antikorları HIT oluşumuna neden olur. Bazı çalışmalarda heparinize edilen hastaların %8’inde HIT antikorları, yaklaşık %1-5’inde HIT ile birlikte trombositopeni ve en az vakaların 1/3’ünde tromboz geliştiği ortaya konmuştur. Bununla birlikte HIT’de tromboz, yaklaşık %20-30 ölüm oranına sahiptir. Bu komplikasyon sadece unfraksiyone heparin (UFH) ile tedavide değil aynı zamanda düşük molekül ağırlıklı heparin (LWMH) kullanımında da ortaya çıkabilir. Bu çalışmada elektif cerrahi girişim için proflaktik olarak LWMH alan 340 ortopedik hastada LWMH’ne bağlı trombositopeni gelişimi retrospektif olarak değerlendirildi. Hastaların sadece %1.2’sinde (4/340) HIT ve bunlardan da sadece birinde femoral ven trombozu gelişti. Dört hastada da LWMH kesildikten sonra trombosit sayısı düzeldi. Sonuç olarak, HIT, LWMH tedavisinin sadece yaygın görülen değil aynı zamanda yüksek morbidite ve mortalitesi olan ciddi bir komplikasyonudur. Ayrıca sadece intravenöz/ciltaltı UFH kullanımı ile değil LWMH tedavisinde de görülebilir. Klinisyenler heparin tedavisi alan hastalarda trombositopeni ve tromboz komplikasyonlarına karşı dikkatli olmalıdırlar.